09/17/2025 | News release | Distributed by Public on 09/17/2025 04:45
Studenten gebruiken steeds vaker ChatGPT bij examens en thesissen. De recente fraudezaak tijdens het toelatingsexamen geneeskunde, tandheelkunde en diergeneeskunde toonde nog maar eens hoe groot de rol van artificiële intelligentie is geworden in het onderwijs. Maar hoe pakt de VUB dat aan? "Het opvallendste aan de discussie rond fraude is dat niemand nog twijfelt of ChatGPT het kán," zegt Vincent Ginis, professor en opdrachthouder Artificiële Intelligentie aan de VUB. "En dat terwijl het ingangsexamen een van de moeilijkste van het land is."
De VUB heeft een AI-charter dat studenten houvast biedt. De basisregel is eenvoudig: je blijft altijd zelf verantwoordelijk voor je werk. ChatGPT kan dus een study buddy zijn om leerstof te herhalen, maar teksten copy-pasten blijft uit den boze. "Tien jaar geleden mocht je ook je nonkel geen inleiding laten schrijven. Dat is met AI niet anders," aldus Ginis. "Het verschil is dat die slimme oom nu plots voor iedereen beschikbaar is. Dat democratiseert, maar verandert de essentie niet."
Het charter legt ook de nadruk op transparantie. Bij twijfel kan een student gevraagd worden om zijn chatgeschiedenis te tonen. Zo wordt duidelijk welke ideeën eigen werk zijn en welke hulp van de tool komt. "We willen zien of studenten kritisch kunnen omgaan met AI. Zien ze door de hallucinaties heen? Doorprikken ze dat ChatGPT de gebruiker soms naar de mond praat?"
Vincent Ginis
Docenten herkennen vaak kleine signalen van AI-gebruik: teksten die té goed geschreven zijn, een Engels woordgebruik dat niet past bij een non-native speaker, of bronnen die simpelweg niet bestaan. Wordt een student verdacht, dan volgt een mondelinge toelichting. "Als iemand daar door de mand valt, is hij of zij betrapt," legt Ginis uit. De decaan beslist vervolgens over de sanctie, die kan variëren van een nul op de opdracht tot, in uitzonderlijke gevallen, een schorsing.
Volgens Ginis is er een duidelijke trend zichtbaar: mondelinge evaluaties zijn bezig aan een comeback. "Ik zou zelfs spreken van een renaissance. Want uiteindelijk willen we zien hoe de student zelf denkt, niet hoe vlot AI een tekst kan produceren." Die verschuiving heeft ook voordelen: studenten krijgen vaker directe feedback en docenten krijgen sneller zicht op parate kennis.
Onderzoek vs. onderwijs
Voor onderzoekers gelden andere spelregels. Daar kan AI een echte versneller zijn. Van complexe wiskundige vraagstukken tot nieuwe medische toepassingen: de technologie kan onderzoek vooruitstuwen. "Voor studenten is het eindproduct de student zelf," zegt Ginis. "Voor onderzoekers kan AI leiden tot maatschappelijke vooruitgang. Dat is een wezenlijk verschil."
De VUB bespreekt het thema regelmatig binnen de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR), maar ziet voorlopig geen reden om haar regels fundamenteel te wijzigen. Een terugkeer naar pen en papier lijkt volgens Ginis geen oplossing. "Studenten blijven inventief. De echte uitdaging is hoe we in de toekomst evalueren. Mondelinge examens en persoonlijke feedback zullen daarin een sleutelrol spelen."
Lees het volledige interview met Vincent Ginis door Jasmijn Post bij BRUZZ (17 september 2025).
Artificiële IntelligentieComputerwetenschappenWiskunde en Data Science
ALLE OPLEIDINGEN